Reklama jest obecna współcześnie w naszym życiu i nie ma co do tego żadnych wątpliwości. Generalnie reklama nie musi być czymś złym, ale bywa tak, że potrafi nas sprowadzić na manowce. Bywa też i tak, że reklama potrafi nam dość dobrze doradzić, jeżeli chodzi o kwestie naszych wyborów konsumenckich. Niestety w przypadku pierwszym, czyli takim, w którym reklama, czy to reklama wizualna, czy to reklamowanie za pomocą kasetonów reklamowych, czy telebimów, może nas w pewien sposób okłamać.
Czym jest reklama nierzeczowa?
Ogólnie rzecz biorąc większość z typów reklam, które są obecnie postrzegane jako reklamy w negatywnym kontekście tego słowa, są to reklamy tak zwanej nierzeczowe. Czym się charakteryzuje taka reklama nierzeczowa? Reklama nierzeczowa po pierwsze jest reklamą dość nachalną, czyli mówiącą, że powinniśmy kupić dany produkt, a z drugiej strony reklama nierzeczowa, nie przekazuje nam żadnych merytorycznych informacji o produkcie, tylko próbuję zachęcić nas do jego kupna, za pomocą różnego rodzaju trików psychologicznych bądź marketingowych. Do tego typu trików zaliczają się między innymi odwoływanie się do emocji lub stworzenie wrażenia, że dany produkt jest faktycznie nam potrzebny, choć w rzeczywistości tak nie jest. Jeszcze gorszym przykładem reklamy nierzeczowej są reklamy, które odwołują się do naszych emocji, nie udzielają nam merytorycznych informacje na temat produktu, a dodatkowo jeszcze reklamują produkt, jako na przykład produkt premium, a w rzeczywistości sprzedają produkty niskiej jakości, czyli po prostu kłamią.
Co najczęściej reklamowane jest za pomocą reklamy nierzeczowej?
Istnieje niestety bardzo duża grupa produktów, którą tak naprawdę jest ciężko reklamować, z zastosowaniem innej reklamy niż ta, którą jest reklama nierzeczowa. Jest niemal niemożliwe, aby pewne produkty reklamować merytoryczną reklamą. Do tego typu produktów możemy na przykład zaliczyć różnego rodzaju fast-foody. Ciężko jest w sposób merytoryczny wytłumaczyć, że konsument fast-foodów potrzebuje ich. Nie jesteśmy dzięki nim ani zdrowsi, ani się lepiej nie czujemy. Najczęściej jedyną metodą na osiągnięcie sukcesu marketingowego, jest pokazanie, że w momencie, kiedy zjemy sobie dobrego fast-fooda, będziemy szczęśliwsi bądź ludzie, którzy będą nas otaczać, będą bardziej uśmiechnięci oraz przyjaźni. Podobnie zresztą jest z reklamą w wielu legalnych używek takich jak piwo, czy na przykład biżuteria. W przypadku tych reklam nie jest to jeszcze zjawisko bardzo złe. Po prostu specyfika produktów wymusza taką, a nie inną formę reklamy i w zasadzie wszyscy, którzy takie reklamy odbierają, nie są tym zdziwieni, bo raczej akceptujemy to, że tak po prostu jest. Zupełnie inaczej ma się sytuacja, kiedy reklamodawca nas po prostu okłamuje.
Najgorsza forma reklamy
Jednym z najlepszych przykładów reklamy nierzeczowej, która pojawia się w mediach, są reklamy różnego rodzaju produktów, które są reklamowane jako coś nowego na rynku i coś, co w zasadzie może zastąpić wszystko inne, co do tej pory posiadamy. Na przykład różnego rodzaju urządzenia multifunkcyjne, narzędzia mechaniczne, noże i tym podobnie. Reklamy tych produktów są najczęściej już posunięta do granic absurdu. Potrafią trwać 20 minut, podczas których różnego rodzaju prezenterzy i pseudoeksperci zachwalają produkt, pokazują, jakie są jego faktycznie możliwości. Niestety w trakcie trwania takiej reklamy nie podawane są żadne merytoryczne informacje mówiące o tym, jakie faktycznie paramenty na dany produkt. Dodatkowo produkt ten jest sprzedawany po wysokiej cenie, co sugeruje, że jest produktem premium, a najczęściej jest to tak naprawdę technologiczny bubel, dodatkowo wykonany ze słabej jakości materiałów. Reklama taka swoją nachalnością, czasem trwania oraz obrazem idealnego urządzenia, które wybawi nas od bolączek dnia codziennego, potrafi sprawić, że zapomnimy o zdrowym rozsądku i kupimy trefny produkt.
Czy powinno się walczyć z reklamą nierzeczową?
Odpowiedź na postawione pytanie wcale nie jest taka łatwa, ponieważ z jednej strony są grupy produktów, do których przyzwyczailiśmy się, że są reklamowane w ten sposób za pomocą reklamy nierzeczowej, ale są też i takie reklamy i takie produkty, w przypadku których reklama nierzeczowa jest po prostu oszustwem. Czy powinniśmy ścigać każdego za reklamę nierzeczową, za to, że jest nierzeczowa? Faktycznie mogłoby to doprowadzić do tego, że niektóre produkty w ogóle nie mogłyby być reklamowane. Tak naprawdę dla wielu konsumentów nie byłoby korzystne. Dla przykładu wyobraźmy sobie, że jeżeli na przykład na rynek wchodziły producent piwa czy przekąsek, to właściwie nie ma on możliwości przebić się na rynku, na którym są obecne już duże i rozpoznawalne firmy. Z drugiej strony medalu, jeśli mamy reklamy nierzeczowe, które powodują, że konsument pod wpływem tej reklamy dokonuje niewłaściwych i do tego szkodliwych dla siebie wyborów konsumenckich, to powinniśmy walczyć z takimi reklamami, która naciągają klientów na wydawanie ogromnych sum na produkty, które nie są warte nawet 10% tej ceny.
